Kto zapłaci za kryzys
Treść
NajtrudniejszÄ… barierÄ™ dla przyjÄ™cia pakietu antykryzysowego w ramach Komisji Trójstronnej stanowiÄ… jak zwykle pieniÄ…dze: kto zapÅ‚aci za ratowanie miejsc pracy. Pakiet wciąż pozostaje na papierze, a pracodawcy i zwiÄ…zkowcy coraz gÅ‚oÅ›niej domagajÄ… siÄ™ od rzÄ…du pomocy dla swoich przedsiÄ™biorstw pogrążonych w kryzysie.
Jeżeli na prezydium Komisji Trójstronnej rzÄ…d otrzyma dziÅ› uzgodnione stanowisko strony spoÅ‚ecznej w sprawie pakietu antykryzysowego, to już na najbliższym posiedzeniu, 19 maja, może skierować odpowiednie projekty ustaw do parlamentu - zapowiedziaÅ‚ minister MichaÅ‚ Boni, szef ZespoÅ‚u Doradców Premiera.
Chodzi o uzgodnienie stanowiska pomiÄ™dzy zwiÄ…zkami zawodowymi i pracodawcami w sprawie zmian w prawie pracy. Pakiet antykryzysowy przedstawiony przez rzÄ…d w poÅ‚owie marca przewiduje wprowadzenie tzw. urlopów postojowych, które majÄ… na celu utrzymanie zatrudnienia w warunkach kryzysu, uelastycznienie czasu pracy poprzez wprowadzenie 12-miesiÄ™cznego okresu rozliczeniowego oraz ograniczenia w stosowaniu umów na czas okreÅ›lony. Pakiet gwarantuje też pomoc bezrobotnym w spÅ‚acie kredytów hipotecznych na cele mieszkaniowe.
Kto sfinansuje miejsca pracy?
WedÅ‚ug Boniego, wypÅ‚aty za urlop postojowy powinny być zbliżone do pensji minimalnej i pokrywane po poÅ‚owie przez pracodawcÄ™ oraz Funduszu Gwarantowanych ÅšwiadczeÅ„ Pracowniczych. TÄ™ drugÄ… część pracodawcy musieliby nastÄ™pnie zwrócić w postaci podwyższonych skÅ‚adek na Fundusz. RozwiÄ…zanie to budzi wÅ›ród pracodawców poważne wÄ…tpliwoÅ›ci.
- Nie zgodzimy siÄ™ na podwyżkÄ™ skÅ‚adek na FGÅšP, dopóki rzÄ…d nie przedstawi szczegóÅ‚owych wyliczeÅ„ - zapowiedziaÅ‚ Adam Ambrozik z Konfederacji Pracodawców Polskich. - Nie jest także jasne, czy spÅ‚aty zostanÄ… rozÅ‚ożone na wszystkich pracodawców solidarnie, czy tylko na tych, którzy skorzystajÄ… z pomocy Funduszu - zaznaczyÅ‚.
WedÅ‚ug szacunków Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan, skÅ‚adki pracodawców, którzy zaciÄ…gnÄ… pożyczkÄ™ z Funduszu, mogÄ… wzrosnąć nawet dwukrotnie.
Sporna pozostaje także kwestia umów na czas okreÅ›lony. ZwiÄ…zki zawodowe chcÄ…, aby umowy takie mogÅ‚y być zawierane na okres maksymalnie 12 miesiÄ™cy, rzÄ…d proponuje 24 miesiÄ…ce, zaÅ› pracodawcy - aż 36 miesiÄ™cy. Uzgodnienie stanowisk zależy przede wszystkim od rozstrzygniÄ™cia, jaki status uzyskajÄ… nowe przepisy - tzn. czy bÄ™dÄ… trwaÅ‚ym elementem kodeksu pracy, czy też fragmentem specustawy antykryzysowej obowiÄ…zujÄ…cej przez dwa lata.
- JeÅ›li miaÅ‚yby to być rozwiÄ…zania czasowe, jesteÅ›my skÅ‚onni zaakceptować umowy dwuletnie - twierdzi Ambrozik, podkreÅ›lajÄ…c, że ta kwestia nie bÄ™dzie z pewnoÅ›ciÄ… powodem zerwania rozmów.
Banki spokojne o spłaty
RozwiÄ…zania dotyczÄ…ce czasu pracy i kredytów hipotecznych zostaÅ‚y już, jak zapewniÅ‚ Boni, przyjÄ™te w Komisji Trójstronnej.
- Mam nadziejÄ™, że na najbliższym posiedzeniu Rada Ministrów przedyskutuje kwestiÄ™ dopÅ‚at do kredytów hipotecznych i projekt ustawy skieruje do parlamentu w trybie pilnym - powiedziaÅ‚ minister Boni. WedÅ‚ug niego, parlament powinien uchwalić ustawÄ™ w ciÄ…gu miesiÄ…ca.
Projekt przewiduje wsparcie osób, które utraciÅ‚y pracÄ™ w wyniku kryzysu, posiadajÄ…cych status bezrobotnych. Ma on polegać na dopÅ‚atach do rat kredytu mieszkaniowego w wysokoÅ›ci do 1200 zÅ‚ miesiÄ™cznie przez maksymalnie jeden rok. BÄ™dzie to pomoc zwrotna. SpÅ‚ata pożyczki zostanie rozÅ‚ożona na 8 lat.
- Pomoc ma być niezależna od stanu majÄ…tkowego bezrobotnego i od tego, czy wspóÅ‚małżonek bezrobotnego zachowaÅ‚ pracÄ™ - zapowiedziaÅ‚ Boni.
Åšrodki na dopÅ‚aty majÄ… pochodzić z Funduszu Pracy, który zostaÅ‚ dokapitalizowany w tym celu kwotÄ… 500 mln zÅ‚ (Å›rodki te pochodzÄ… z prywatyzacji). Zasilanie Funduszu Pracy pieniÄ™dzmi z prywatyzacji jest przewidziane ustawowo.
Strona społeczna zgadza się z intencją projektu, ale nie jest zadowolona z przyjętego przez rząd sposobu finansowania.
Pomoc z cudzej kieszeni
Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", wykorzystanie na ten cel Å›rodków z Funduszu Pracy jest sprzeczne z celem powoÅ‚ania tego funduszu, który powinien być przeznaczony na walkÄ™ z bezrobociem i wsparcie zatrudnienia w okresach dekoniunktury. Przedstawiciele pracodawców przypominajÄ…, że Fundusz Pracy, dysponujÄ…cy obecnie ok. 2 mld zÅ‚, pochodzi ze skÅ‚adek pracodawców.
- JeÅ›li rzÄ…d chce pomagać bezrobotnym w spÅ‚acie kredytów hipotecznych, niech pomaga, ale nie cudzymi pieniÄ™dzmi - mówi Adam Ambrozik z Konfederacji Pracodawców Polskich, zwracajÄ…c uwagÄ™, że Å›rodki te powinny być raczej wykorzystane na subsydiowanie zatrudnienia w warunkach kryzysu.
- DowiedzieliÅ›my siÄ™, że część kosztów kryzysu majÄ… ponieść pracodawcy, a część bÄ™dzie pochodziÅ‚a z Funduszu Pracy. Nie wiadomo, co bÄ™dzie, gdy Å›rodków w Funduszu zabraknie - ostrzegÅ‚ WiesÅ‚aw Siewierski, przewodniczÄ…cy Forum ZwiÄ…zków Zawodowych. RzÄ…d jednak nie jest w stanie sfinansować pomocy z budżetu, ponieważ wpÅ‚ywy podatkowe spadajÄ…, a Komisja Europejska wÅ‚aÅ›nie rozpoczęła wobec Polski procedurÄ™ nadmiernego deficytu.
MichaÅ‚ Boni przyznaÅ‚, że blisko 500 mln zÅ‚ z Funduszu Pracy pochÅ‚onie likwidacja stoczni szczeciÅ„skiej, ale zapewniÅ‚, że nie ma obawy, iż Fundusz - wskutek obciążenia dopÅ‚atami do kredytów - utraci pÅ‚ynność. Strona spoÅ‚eczna nie dowierza i domaga siÄ™ wyliczeÅ„ finansowych.
RzÄ…d Donalda Tuska jest coraz mocniej krytykowany przez pracodawców i zwiÄ…zki zawodowe za bezradność i urzÄ™dowy optymizm. Pakietu antykryzysowego wciąż nie ma, a tymczasem kryzys ogarnia kolejne sektory gospodarki - przemysÅ‚ stoczniowy, zbrojeniówkÄ™, przemysÅ‚ samochodowy, PKP. Pracownicy PKP w obawie o miejsca pracy protestowali w Warszawie pod koniec kwietnia. ZaÅ‚oga FSO przebywa na przymusowych urlopach z powodu ograniczenia produkcji. Trzy dni temu manifestowali pracownicy JastrzÄ™bskiej SpóÅ‚ki WÄ™glowej. Na 28 maja planuje strajk ostrzegawczy zbrojeniówka, która wczeÅ›niej - 18 maja - zamierza przeprowadzić masówki w zakÅ‚adach caÅ‚ego kraju. W rocznicÄ™ pierwszych częściowo wolnych wyborów, 4 czerwca, w GdaÅ„sku manifestować bÄ™dÄ… stoczniowcy.
"Sytuacja w zakÅ‚adach jest dynamiczna i pogarsza siÄ™ z tygodnia na tydzieÅ„. Redukcje zatrudnienia i przygotowania do likwidacji wiÄ™kszoÅ›ci firm to sÄ… realne dziaÅ‚ania rzÄ…du" - czytamy w komunikacie Ogólnopolskiego Komitetu Protestacyjnego Pracowników PrzemysÅ‚u Obronnego i Lotniczego.
Małgorzata Goss
"Nasz Dziennik" 2009-05-15
Autor: wa